Przybieranie na wadze po zaprzestaniu palenia papierosów jest powszechnym zjawiskiem, które jest wynikiem różnych czynników fizjologicznych, psychologicznych i behawioralnych. Według badań naukowych, oto główne przyczyny, które mogą wpływać na przyrost masy ciała po rzuceniu palenia:

1. Zwiększenie apetytu
   Mechanizm: Nikotyna, będąca głównym składnikiem papierosów, działa jako naturalny tłumik apetytu. Po zaprzestaniu palenia, poziom nikotyny we krwi spada, co może prowadzić do zwiększonego łaknienia. Badania wykazują, że osoby, które rzucają palenie, mogą zacząć odczuwać silniejsze pragnienie jedzenia, zwłaszcza wysokokalorycznych produktów (np. słodyczy, tłustych potraw). Dzieje się tak, ponieważ nikotyna działa na układ nerwowy, tłumiąc głód poprzez zwiększenie poziomu dopaminy, co po jej braku może prowadzić do kompensacyjnego zwiększenia apetytu.
2. Zmiany metabolizmu
   Mechanizm: Nikotyna zwiększa tempo metabolizmu i wpływa na termogenezę (wydzielanie ciepła przez organizm). Po zaprzestaniu palenia, tempo metabolizmu może się zmniejszyć, co oznacza, że organizm spala mniej kalorii w spoczynku. To może prowadzić do nadmiernego gromadzenia się tłuszczu, jeśli spożycie kalorii nie zostanie odpowiednio kontrolowane. Zmniejszenie poziomu nikotyny może także powodować, że organizm stanie się mniej skuteczny w wykorzystywaniu energii, co sprzyja przybieraniu na wadze.
3. Zmiany w preferencjach żywieniowych
   Mechanizm: Po rzuceniu palenia, niektóre osoby zauważają, że zaczynają sięgać po jedzenie, aby zaspokoić potrzeby związane z nawykami związanymi z paleniem, jak trzymanie czegoś w ręce lub zaspokajanie chęci „zajęcia się czymś” w momentach stresu czy nudy. W tym kontekście, jedzenie może pełnić funkcję zastępczą. Ponadto, rzucenie palenia może prowadzić do preferencji bardziej kalorycznych produktów, takich jak słodycze czy tłuste przekąski, które pomagają złagodzić stres lub uczucie pustki, które niektórzy palacze odczuwają po zaprzestaniu palenia.
4. Zmniejszona aktywność fizyczna
   Mechanizm: U niektórych osób zaprzestanie palenia prowadzi do zmniejszenia poziomu aktywności fizycznej, ponieważ palenie papierosów jest często kojarzone z bardziej intensywnym stylem życia. Po zaprzestaniu palenia niektórzy ludzie odczuwają większe zmęczenie lub nie mają takiej samej energii jak wcześniej. Rzucenie palenia może także powodować poczucie lęku, stresu czy depresji, co może ograniczać chęć do podejmowania aktywności fizycznej.
5. Zatrzymanie wody i zmiany hormonalne
   Mechanizm: Palenie papierosów wpływa na równowagę hormonalną w organizmie. Po zaprzestaniu palenia, organizm może przejść przez okres „równoważenia” hormonalnego, co może prowadzić do zatrzymywania wody i obrzęków, a w konsekwencji przyrostu masy ciała.
   Podsumowanie:
   Przybieranie na wadze po zaprzestaniu palenia jest złożonym procesem, który wynika z wielu czynników, w tym zwiększonego apetytu, zmniejszenia tempa metabolizmu, zmian w preferencjach żywieniowych, obniżonej aktywności fizycznej oraz zmian hormonalnych. Również psychologiczne aspekty, takie jak radzenie sobie z nawykami i emocjami związanymi z paleniem, mogą odgrywać dużą rolę. Dlatego bardzo ważne jest, aby osoby rzucające palenie szukały wsparcia w zakresie diety, aktywności fizycznej oraz radzenia sobie z nawykami, aby zminimalizować ryzyko przyrostu masy ciała.